Juichen en kritiek, waar is de balans

meisje is schilderij aan het makenOnze zoon van drie jaar zit driftig aan tafel te tekenen. Viltstiften, potloden, krijtjes, alles wat nodig is om dit kunstwerk af te maken wordt er bij gehaald. Eenmaal klaar houdt hij zijn pronkstuk omhoog en roept: “Mamma! Kijk!” Ik bestudeer de tekening en kan niet anders dan concluderen dat de krassen die erop staan weinig getuigen van een ontkiemend tekentalent. Maar dat zeg ik natuurlijk niet, in plaats daarvan roep ik enthousiast: “Lieverd, wat mooi!” Zoonlief glundert en gaat trots een mooi plekje aan de muur zoeken om zijn nieuwste uiting van creativiteit op te hangen. Weer een volgekrast A4’tje aan de muur. Maar ik steun hem en haal een rol plakband. En nog een keer zeg ik: “Wat mooi, goed gedaan!”

Niet wat overdreven?
Zo gaat het met alles: zit hij op een fietsje, roep ik wat knap. Heeft hij op de wc gepoept, ben ik oprecht trots. En zegt hij uit zichzelf “dank je wel”?  Dan vind ik dat superlief. Wij prijzen onze kinderen voor de grootste onbenulligheden. Natuurlijk is het zo dat zij werkelijk alles nog moeten leren en dat de kans groot is dat ze iets voor de eerste keer aan het doen zijn, maar is het nodig om het zo te overdrijven?

Het huilen staat nader dan het lachen
Die middag komt mijn moeder. Het eerste wat zij zegt als ze binnen komt is: “Wat is het hier koud! Zou je de kinderen niet wat meer aantrekken?” Gezellig dat je er bent, mam! Later, als we aan de thee zitten en ik een koekje pak, is haar commentaar: “Zou je dat nou wel doen kind, dat mollige staat je toch echt minder goed vind ik.” En als we het over mijn werk hebben: “Een moeder hoort thuis te zijn als de kinderen uit school komen. Zo’n naschoolse opvang is veel te belastend voor die kleintjes.” Mij staat het huilen inmiddels nader dan het lachen. Wanneer kan ik wel iets goed doen in haar ogen?

Ongezouten kritiek
Deze ongezouten kritiek van onze moeders is een universeel probleem; ik hoor al mijn vriendinnen erover klagen. Kleding maakt te dik, te dun, te bleek, te ordinair. Je haar is ongekamd, je schoenen onverzorgd. We werken teveel en maken te weinig tijd voor onze kinderen. De dochter van een vriendin is wél getrouwd met een arts, notaris, advocaat. En ga zo maar door. En als je er wat van zegt, hullen onze moeders zich in totale onschuld en zeggen: “Zie je wel kind, je bent overwerkt. Anders zou je nooit zo emotioneel reageren.”

Waar ligt het omslagpunt?
Wanneer gaan we over van de alles fantastische vindende moeder naar het kritische wezen dat vindt dat ze het recht heeft om commentaar te hebben op alles? Wanneer veranderen we van de lof-uitende naar de kritiek-spuiende? Wanneer evolueert onze allesomvattende liefde voor ons kind in een nietsontziende mening ten aanzien van de volwassene die dat kind geworden is? Denken we bij de 2 jarige puberende peuter nog dat het de leeftijd is, bij het volwassen kind rekenen we zijn mindere kant onszelf aan. “Niet voldoende gestimuleerd toen hij drie was, niet streng genoeg geweest met zijn vijfde, te weinig discipline bij gebracht op zijn elfde en geen verantwoordelijkheidsbesef meegegeven toen hij zestien was.”

Artikel gelezen
Ik weet ook dat ik consequenter moet zijn, vaker nee moet zeggen en strenger op moet treden. Ik las laatst een artikel dat kritiek juist het zelfbeeld van kinderen helpt opbouwen. Dat pappen en nathouden kinderen niet weerbaarder maakt. Misschien hebben onze moeders hetzelfde artikel gelezen en proberen ze met terugwerkende kracht ons gevoel van eigenwaarde op te krikken. En terwijl ik dit zit te overpeinzen begint onze jongste oorverdovend op de piano te rammen. En ik hoor mezelf zeggen: “Goed zo, mannetje, knap hoor!”

Lees ook:
Rebels&Rules helpt bij de opvoeding
Cursus effectief communiceren met kinderen
Ouders bang om kind overstuur te maken

Share

About Hanneke Blanksma

hannekeblanksma@hetnet.nl'

Check Also

Het goede voorbeeld – Christiane Kutik

In dit boek geeft Christiane Kutik uitgebreid tips en ideeën, hoe je ongedwongen, maar authentiek …

Share
Share